BESST-İVAL’25 Kapsamında “İdare Hukukunun Niteliği” Paneli Gerçekleştirildi

Üniversitemiz Hukuk Fakültesi, BESST-İVAL’25 etkinlikleri çerçevesinde önemli bir bilimsel buluşmaya ev sahipliği yaptı. Kocatepe Salonu’nda düzenlenen “İdare Hukukunun Niteliği Paneli”, hem akademisyenlerimiz hem de öğrencilerimiz tarafından ilgiyle takip edildi. Saygı Duruşu ve İstiklal Marşı okunması ile başlayan panelin moderatörlüğünü Hukuk Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Mustafa Avcı üstlenirken, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu Üyeleri Hasan Önal ve Danıştay İdari Daireleri Kurulu Üyesi Bilal Çalışkan konuşmacı olarak katıldı.
Danıştay Üyesi Hasan Önal, panelde yaptığı konuşmada idare hukukunun tarihsel gelişimini sorgulayan açıklamalarda bulundu: “Bugün sizlerle, idare hukukunun genç bir hukuk disiplini olarak nitelendirilmesi ve içtihat hukuku olup olmadığı yönündeki genel kabulleri tartışmak istiyorum. Bu tanımların hem kendi mesleki tecrübem hem de tarihsel perspektif üzerinden ne kadar geçerli olduğunu sorgulamak istiyorum. Eğer bir yerde otorite ve ona tabi olanlar varsa, orada idare hukuku da vardır. Bu anlamda idare hukuku sadece modern devletle sınırlı değil, insanlık tarihi kadar eskidir. Hz. Âdem’den itibaren başlayan yöneten-yönetilen ilişkisi bunun ilk örneklerindendir’’ ifadelerini kullandı. Önal, 1984-1988 yıllarında hukuk eğitimi aldığını, o dönemde de idare hukukunun genç bir hukuk dalı ve içtihat hukuku olarak tanımlandığını ifade etti. Aynı ifadelerin yıllar sonra kızının hukuk eğitimi aldığı kaynaklarda da yer aldığını belirtti. Ancak 20 yılı aşkın mesleki tecrübesinin bu kabulleri sorgulamasına yol açtığını vurguladı. Önal, klasik kaynaklardaki bu ifadelerin hukuk öğretiminde daha eleştirel bir bakış açısına ihtiyaç olduğunu gösterdiğini belirtti.

Hukuk devleti, birlikte korunduğunda anlam kazanır diyen Danıştay Üyesi Bilal Çalışkan ise hukuk devleti kavramını merkeze aldı. Bilal Çalışkan, ‘’Bugün sizlerle hukuk devleti kavramı üzerinde düşünmek, bu kavramı neyle doldurduğumuzu birlikte tartışmak istiyorum. Hukuk nedir? Kelime olarak hakların çoğuludur. Yani hukuk varsa, herkesin hakkının tanındığı ve korunduğu bir düzenden söz ediyoruz demektir. Devletin gücü hukukla sınırlandırılmalı, yönetenler de hukukla bağlı olmalıdır. Amaç; adalet, güvenlik ve özgürlüklerin korunmasıdır. Hukuk devleti sadece yasaların varlığıyla değil, bu yasaların erişilebilir, öngörülebilir ve anlaşılabilir olmasıyla mümkündür. Bu da belirlilik ilkesiyle doğrudan ilgilidir. İç hukukla sınırlı değiliz. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne tarafız ve AİHM kararları da bağlayıcıdır.’’ Şeklinde konuşan Bilal Çalışkan, idari yargının birey ile kamu otoritesi arasındaki uyuşmazlıklarda ne denli hayati bir rol üstlendiğini vurguladı. Devletin güç sahibi olması nedeniyle denetim altında tutulması gerektiğini, bunun da ancak hukukla mümkün olabileceğini söyledi. Anayasa Mahkemesinin, bireysel başvuru mekanizmasıyla birlikte hak arama özgürlüğü açısından büyük önem taşıdığını ifade eden Çalışkan, artık idari yargı kararlarında bu içtihatlara başvurmanın kaçınılmaz hale geldiğini belirtti. Konuşmasının sonunda, hukuk devletinin yalnızca hukukçuların değil tüm bireylerin katkısıyla ayakta kalabileceğine vurgu yaptı.
Panelin sonunda öğrencilerimiz konuşmacılara çeşitli sorular yönelterek idare hukukunun güncel ve tarihsel boyutları hakkında etkileşimli bir tartışma ortamı oluşturdu. Program, Hukuk Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Mustafa Avcı’nın Danıştay üyeleri Hasan Önal ve Bilal Çalışkan’a hediye vermesi ve toplu fotoğraf çekimi ile sona erdi.